Długotrwała praca na komputerze i jej konsekwencje

Długotrwała praca przy komputerze powoduje wiele schorzeń, które często niestety są nieodwracalne. Warto zatem zapobiegać ich występowaniu, niż leczyć wady, gdy wejdą w najgroźniejsze i najbardziej dolegliwe stadium.

W następstwie długotrwałej pracy przy komputerze powstają schorzenia dwie główne grupy stanowią schorzenia ortopedyczne i okulistyczne, wśród nich najczęstsze to:

  • REPETITIVE STRAIN-INJURY SYNDROM (RSI) – zespół urazów wywołanych jednostronnym, chronicznym przeciążaniem kończyn górnych na odcinku dłoń-bark.
  • ZESPÓŁ CIEŚNI NADGARSTKA – Następstwo nieprawidłowego ułożenia rąk podczas korzystania z klawiatury (przeguby uniesione ku górze!). W najwęższym miejscu przeguby dłoni, tzw. kanale nadgarstka, nerwy są zbyt mocno ściśnięte.
  • ZWYRODNIENIA KRĘGOSŁUPA – zwłaszcza w odcinku szyjnym i lędźwiowym spowodowane nieprawidłową pozycją przed komputerem.
  • COMPUTER VISION SYNDROME (CVS) – Jest to zespół problemów z oczami i widzeniem, doświadczane podczas pracy lub powiązane z pracą przy komputerze. Niektóre objawy to: bóle głowy, zaburzenia widzenia, ból szyi, zaczerwienienie spojówek, zmęczenie, ból oczu, suchość, podrażnienie oczu, podwójne widzenie, polyopia i trudności skoncentrowania wzroku.
  • SYNDROM SICCA – Zauważalne zmniejszenie częstotliwości mrugania oczami spowodowane przez długotrwały kontakt z monitorem. Jego objawy to w najlepszym wypadku wysuszenie gałki ocznej, przekrwienie i zmęczenie oczu, a dalszej kolejności zmętnienie rogówki oraz stopniowa utrata wzroku.

Opisane powyżej dolegliwości dotyczą nas wszystkich. Należy jak najwcześniej podjąć kroki, które je zmniejszą i w porę wyeliminują zagrożenia. Zacznijmy od podstawowych spraw, jakimi są:

  • organizacja stanowiska pracy w sposób zgodny z zasadami ergonomii
  • przestrzeganie regularnych przerw w pracy
  • ćwiczenia

Ergonomiczne stanowisko pracy

Istnieją jasno określone przepisy odnośnie optymalnej pod kątem ergonomii organizacji stanowiska pracy. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r.
w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe. (Dz. U. z dnia 10 grudnia 1998 r.) pracodawca jest zobowiązany zapewnić pracownikom:

  • łączenie przemienne pracy związanej z obsługą monitora ekranowego z innymi rodzajami prac nie obciążającymi narządu wzroku i wykonywanymi w innych pozycjach ciała – przy nieprzekraczaniu godziny nieprzerwanej pracy przy obsłudze monitora ekranowego lub
  • co najmniej 5-minutową przerwę, wliczaną do czasu pracy, po każdej godzinie pracy przy obsłudze monitora ekranowego

(Zapoznaj się z pełnym tekstem Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej)

Dodatkowe informacje na temat ergonomii miejsca pracy można znaleźć na stronie Centralnego Instytutu Ochrony Pracy (http://www.ciop.pl/10981.html)

Generalne zasady, których należy przestrzegać:

  • Należy utrzymywać kręgosłup w pozycji naturalnej (tzn. nie zgarbionej i nie skręconej) oraz korzystać z podparcia pleców zwłaszcza w okolicy lędźwiowej i ramion na podłokietnikach, co znacznie zmniejsza obciążenie kręgosłupa.
  • Po każdej godzinie pracy należy robić przerwy przeznaczone na odpoczynek bądź wykonywanie pracy o innym charakterze.
  • Nie należy dopuszczać do ucisku w strefie podkolanowej, co oznacza, że powinna być odpowiednio dobrana wysokość siedziska, a stopy nie mogą znajdować się pod siedziskiem.
  • Jeżeli praca zawodowa związana jest z pozycją siedzącą, z obciążeniem statycznym, należy unikać biernego odpoczynku (np. siedzenia przed telewizorem) na korzyść aktywnego spędzania wolnego czasu.

Pomyślmy o tym, aby w ciągu dnia pracy wygospodarować kilkanaście minut na ćwiczenia – nie chodzi tu o obciążające ćwiczenia gimnastyczne, raczej takie które możemy przeprowadzić nawet siedząc przy biurku. W Internecie dostępnych jest już wiele źródeł, w których można znaleźć informacje na temat ćwiczeń relaksacyjnych wzorku i całego ciała.

Nikt z nas siedząc przed monitorem 8 lub więcej godzin dziennie, nie myśli o konsekwencjach. Niezdrowy styl życia i pielęgnowanie złych, codziennych nawyków prowadzi do poważnych problemów zdrowotnych.